Yapay zekâya yönelik yatırım ilgisi büyümeye devam ederken, uzmanlardan art arda uyarılar geliyor. Son olarak, Apollo Global Management’ın baş ekonomisti Torsten Slok, yapay zekâ alanında oluşan mevcut balonun 1990’ların sonundaki dot-com krizinden bile daha büyük bir finansal riski beraberinde getirdiğini söyledi.
Şirketin blog sayfasında yayımlanan değerlendirmesinde Slok, “1990’lardaki balonla bugünkü yapay zekâ balonu arasındaki temel fark, bugün S&P 500 endeksinde ilk 10’daki şirketlerin çok daha fazla değerlenmiş olması” ifadelerini kullandı.
Dot-com balonunun izleri yapay zekâ sektöründe yeniden görülüyor
1990’ların sonunda internet şirketlerinin aşırı değerlenmesiyle ortaya çıkan dot-com balonu, birçok yatırımcının büyük kayıplar yaşamasına neden olmuştu. Şirketler henüz kâr etmeden milyarlarca dolar yatırım almış, medya ve analistlerin de katkısıyla aşırı iyimserlik piyasayı şişirmişti.
2000 yılına gelindiğinde, NASDAQ teknoloji endeksi büyük bir çöküş yaşadı ve yatırımcılar yüz milyarlarca dolar zarar etti. O dönem Amazon gibi bazı devler büyük değer kayıplarına rağmen ayakta kalmayı başarsa da, yüzlerce şirket piyasadan silinmişti.
Yapay zekâ yatırımları büyüyor ancak gelirler aynı hızla artmıyor
Slok’un analizine göre, bugün S&P 500'de yer alan Nvidia, Microsoft, Apple, Amazon, Meta ve Alphabet gibi teknoloji devlerinin fiyat/kazanç oranları tarihin en yüksek seviyelerine ulaştı. Yani bu şirketlerin piyasa değerleri yükselirken, gelirleri aynı oranda artmıyor.
Analistler, yapay zekâya yapılan dev yatırımların hâlâ somut kârlılık üretmediğini, hatta bazı firmaların harcamalarını kısmaya başladığını belirtiyor. Gelir-gider dengesizliği, endüstrideki kırılgan yapıyı daha da görünür kılıyor.
Sektördeki kırılganlık, ani değer kayıplarıyla kendini gösteriyor
2023’ten bu yana birçok ekonomist, yapay zekâya yönelik yatırımların kanıtlanmamış teknolojilere dayandığına dikkat çekiyor. Geçtiğimiz aylarda Çinli DeepSeek’in çok daha düşük maliyetli bir yapay zekâ modeli geliştirmesi, teknoloji hisselerinde 1 trilyon dolarlık bir değer kaybına yol açmıştı.
S&P Global’in haziran ayında yayımladığı rapora göre, üretken yapay zekâ pazarının 2029’a kadar 85 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Ancak bugüne kadar veri merkezlerine yapılan onlarca milyar dolarlık yatırımın geri dönüşüne dair güçlü bir kanıt henüz bulunmuyor.