Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yürütülen yapay zekâ destekli analiz çalışmaları ve sahada gerçekleştirilen fiilî hasılat tespiti denetimlerinde, kayıt dışı ekonominin en yoğun olduğu sektörler netleşti. Tespitlere göre en fazla usulsüzlük lokantalar, doktor muayenehaneleri ve kuyumcularda görülüyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı İsmail İlhan Hatipoğlu, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede yapay zekâ teknolojilerinden etkin şekilde yararlanıldığını belirtti.
Hatipoğlu, “Kabul edelim ki bir kayıt dışı ekonomi ve bir de nakit ekonomisi var. Teknolojiyi etkin biçimde kullanıyoruz ancak fiilî hasılat tespitleriyle de bu nakit döngüsünü denetliyoruz. Ayda üç, yılda en az on iki kez gerçekleştirilen bu tespitler, kayıt dışılıkla mücadelede önemli rol oynuyor” diye konuştu.
139 bini aşkın işletme denetlendi
GİB Başkanı Bekir Bayrakdar da 1 Ocak – 22 Haziran 2025 tarihleri arasında ülke genelinde 139 bin 317 işletmede hasılat tespiti yapıldığını açıkladı. Bayrakdar, bu süreçte toplam 689 milyon TL idari para cezası uygulandığını kaydetti.
Bayrakdar, denetimlerin sadece ceza kesmek amacıyla değil, işletmelerin vergi beyanlarının gerçek hasılatla uyumlu hâle getirilmesini sağlamak amacıyla yapıldığını ifade ederek şunları söyledi:
“İki gün üst üste gidip yapılan fiilî tespitlerde, diğer günlerle de tutarlı bir hasılat görülüyorsa, süreç uzatılmadan tamamlanıyor. Ancak uyumsuzluk varsa denetimler artırılıyor. Özellikle restoran, doktor ve kuyumcu gibi yüksek gelir potansiyeli taşıyan sektörler kayıt dışı riski nedeniyle daha sık denetleniyor.”