20 yaş üstü otomobillerin hurdaya ayrılması karşılığında ÖTV muafiyetiyle sıfır araç alınmasını öngören yeni bir düzenlemenin Meclis'e sunulduğu iddiası gündemi hareketlendirdi. Ancak TBMM sisteminde böyle bir teklif yer almıyor. Konuya dair geçmiş uygulamalar, olası fırsatçılık riskleri ve ekonomik dengeler dikkate alındığında, teklifin yasalaşma ihtimali zayıf görünüyor.
Hurda indirimi geçmişte nasıl uygulanmıştı?
2019 yılında yürürlüğe giren hurda indirimiyle ÖTV matrahı 70 bin lirayı aşmayan araçlarda 15 bin TL, 70 ila 120 bin lira arası araçlarda ise 12 bin TL indirim sağlanmıştı. Ancak 120 bin TL'yi aşan araçlarda bu indirim geçerli olmamıştı. O dönemde on binlerce kişi bu teşvikten yararlanmış, araçlarını hurdaya ayırarak vergi avantajı ile yeni otomobil sahibi olmuştu.
Fırsatçılığın önüne geçilmesi için ne yapılmalı?
Geçmiş teşvik dönemlerinde bazı kişi ve kurumlar hurda araçların ruhsatlarını piyasadan toplamak suretiyle teşviki kötüye kullanmış, ikinci el araç fiyatlarında spekülatif artışlar yaşanmıştı. Bu durumun tekrarlanmaması için eğer bir ÖTV muafiyeti sağlanacaksa, bazı sınırlayıcı düzenlemelerin getirilmesi gerektiği ifade ediliyor. Örneğin:
-
Muafiyetli araçların belli bir süre satılamaması (örneğin 2 yıl)
-
Satış halinde geri tahsilat yapılması
-
Bir kişi tarafından sadece tek kez yararlanılabilmesi
-
Belirli bir tarih öncesinde edinilmiş araçların kapsam dışı bırakılması
Ekonomik koşullar teklifin önünde engel mi?
Son dönemde ÖTV matrah ve oranları güncellenmiş, sıfır araç satışları ise artış göstermişti. Aynı zamanda Hazine gelirleri bu vergi kaleminden beslenmeye devam ediyor. Bu çerçevede, cari açıkla mücadele, petrol ithalatının azaltılması gibi hedefler de göz önünde bulundurulduğunda, sıfır araçlara yönelik ÖTV muafiyetinin Meclis’ten geçmesi zayıf bir olasılık olarak değerlendiriliyor.
