Dünya

NATO liderlerinden tarihi karar: 2035’e kadar GSYH'nin yüzde 5'i savunmaya ayrılacak

Hollanda’nın Lahey kentinde düzenlenen NATO Zirvesi’nde, üye ülkeler savunma ve güvenlik politikalarında tarihi bir karara imza attı.

Zirvede, 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 5’inin savunma harcamalarına ayrılması yönünde ortak taahhütte bulunuldu. Bu karar, ittifakın caydırıcılık kapasitesinin güçlendirilmesi ve karşı karşıya olduğu tehditlere karşı hazırlıklı olma çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor.

Aşamalı plan, 2029’da genel değerlendirme

Zirve sonunda yayımlanan ortak bildiride, NATO üyelerinin bu hedefe ulaşmak için yıllık planlar hazırlayacağı ve 2029 yılında genel bir değerlendirme yapılacağı belirtildi. Planlanan yüzde 5’lik savunma bütçesinin yüzde 3,5’inin ittifakın temel askeri hedeflerine ayrılması, kalan yüzde 1,5’lik kısmın ise siber güvenlik, sivil hazırlıklar, altyapı ve savunma sanayii gibi alanlara yönlendirilmesi öngörülüyor.

Ukrayna’ya açık destek, Rusya’ya dikkatli mesaj

Zirvede Ukrayna’ya verilen destek bir kez daha teyit edildi. NATO, Ukrayna’nın savunma kapasitesine yapılan yardımların ittifak üyelerinin güvenliğini de artırdığına dikkat çekti. Bu katkıların, üyelerin savunma harcamalarına dahil edileceği ifade edildi. Zirve bildirisinde doğrudan bir kınama yer almasa da, Rusya “Euro-Atlantik güvenliğe yönelik uzun vadeli tehdit” olarak tanımlandı.

2026 NATO Zirvesi Türkiye'de yapılacak

Zirvede alınan en dikkat çekici kararlardan biri ise 2026 yılında düzenlenecek bir sonraki NATO Zirvesi'nin Türkiye'de yapılacak olması oldu. Türkiye'nin bu zirveye ev sahipliği yapacak olması, ittifak içerisindeki diplomatik ve stratejik ağırlığını bir kez daha ortaya koydu. Türkiye’nin ardından bir sonraki zirvenin Arnavutluk’ta yapılacağı da duyuruldu.

Savunma sanayiinde entegrasyon vurgusu

Ortak bildiride, transatlantik savunma sanayiinde iş birliğinin artırılması çağrısı yapıldı. Müttefikler, ticari kısıtlamaların kaldırılması, ortak üretim modelleri geliştirilmesi ve yeni nesil teknolojilerin savunma sistemlerine entegre edilmesi konusunda kararlılık sergiledi.

Zirveden öne çıkan mesajlar

  • “Birimize yapılan saldırı, hepimize yapılmış sayılır.”

  • “2035’e kadar GSYH’nin yüzde 5’i savunmaya ayrılacak.”

  • “Ukrayna’nın güvenliği bizim güvenliğimizdir.”

  • “Rusya, Euro-Atlantik güvenliği için uzun vadeli bir tehdittir.”

  • “Bir sonraki NATO Zirvesi 2026 yılında Türkiye’de yapılacak.”