Diyanet İşleri Başkanlığı ve ilahiyat uzmanlarının açıklamalarına göre, kurban ibadetinin geçerli sayılabilmesi için dikkat edilmesi gereken pek çok dini ve fiili şart bulunuyor.
Kurban kesim vakti nasıl belirleniyor?
Kurban kesimi, bayram namazı kılınan yerlerde namazın ardından, kılınmayan yerlerde ise sabah namazı vaktinin girmesiyle başlıyor. Kesim süresi, bayramın ilk üç günü boyunca devam ediyor. Bu süre zarfında gece veya gündüz, kurban kesmek mümkün.
Kimler kurban kesmekle yükümlü?
Mali gücü yerinde olan, akıl sağlığı yerinde ve ergenlik çağına erişmiş her Müslüman kurban kesmekle yükümlü kabul ediliyor. Bu yükümlülük için ölçü, kişinin temel ihtiyaçları ve borçlarından ayrı olarak 80,18 gram altın veya bu değerde paraya ya da mala sahip olması olarak belirleniyor.
Kurbanlık hayvanlarda aranan şartlar neler?
Kurban edilecek hayvanın sağlıklı, besili ve uzuvları tam olması gerekiyor. Ağır hastalığı olan, topallık, körlük veya organ eksikliği gibi kusurlar taşıyan hayvanlar kurban edilmiyor. Ancak doğuştan boynuzsuzluk, hafif topallık veya kulağının yırtık olması gibi durumlar kurban kesimine engel sayılmıyor.
Kurban yerine sadaka vermek ibadet sayılır mı?
Dini hükümlere göre, kurban ibadeti sadece hayvanın kesilmesiyle yerine getirilmiş oluyor. Kurban bedelini yoksullara veya yardım kuruluşlarına bağışlamak bu ibadetin yerine geçmiyor.
Taksitle ya da kredi kartıyla kurban alınabilir mi?
Kurban kesme yükümlülüğü bulunan kişiler, kurbanlıklarını nakit olarak alabilecekleri gibi kredi kartıyla taksitli veya tek çekimle de satın alabiliyor. Ancak gecikme faiziyle karşılaşmamak adına borcun zamanında ödenmesi önem taşıyor. Faizli banka kredisiyle alınan kurban ise dinen uygun görülmüyor.
Ortak kurban kesiminde dikkat edilmesi gerekenler
Büyükbaş hayvanlarda 7 kişiye kadar ortaklık mümkün. Hissedarların her birinin payının yedide birden az olmaması gerekiyor. Ayrıca, ortaklardan bazılarının adak ya da akika niyetiyle kurbana katılması geçerliliği etkilemiyor.
Kadınlar, bekarlar ve yolcular kurban kesebilir mi?
Toplumda sıkça rastlanan yanlış inanışlara göre, kadınların ya da evli olmayanların kurban kesemeyeceği düşünülse de bu doğru değil. Kurban kesme becerisine sahip olan herkes bu ibadeti gerçekleştirebilir. Aynı şekilde seferi durumda olan kişilerin de kestikleri kurban geçerli sayılıyor.
Kurbanın etinin paylaşımı ve satışına dair kurallar
Kurban etinin 7 fakire dağıtılması şart değil. Etin bir bölümü ihtiyaç sahiplerine, bir bölümü ise aile ve komşulara verilebilir. Kurban sahibi kendi evinde de tüketebilir. Ancak kurbanın eti, derisi, sakatatı gibi bölümlerinin satılması caiz değil. Satılması durumunda elde edilen gelirin tamamının sadaka olarak verilmesi gerekiyor.
Vekaletle kurban kesen kurumlara dikkat
Vekaletle kurban kesimi yapan kuruluşların, kurban etlerini ticari amaçla satmaları dini hükümlere aykırı. Kurban etlerinin ihtiyaç sahiplerine dağıtılması gerekiyor. Ancak elde kalan etlerin bozulma riski taşıdığı durumlarda, bedelinin ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması uygun bulunuyor.
