İsrail ile İran arasındaki gerilim tırmanırken, Tel Aviv’in İran’ın kuzeybatısında yer alan Türk şehirleri Tebriz ve Urumiye’ye yönelik hava saldırıları dikkat çekti. Uzmanlar, bu adımı sadece bir askeri operasyon değil, aynı zamanda bölgesel güç dengelerine dair stratejik bir mesaj olarak yorumluyor.
Güney Azerbaycan Millî Direniş Teşkilatı Sözcüsü Mecid Cevadi, İsrail’in Batum’dan Erivan’a, Kuzey Irak ve Suriye’nin kuzeyine kadar uzanan hattaki faaliyetlerinin Türkiye’yi kuşatma politikasının bir parçası olduğunu belirtti. Cevadi, İsrail’in, İran’daki kritik askeri tesisler yerine “dağ başındaki karakolları” hedef almasının tek sebebinin PEJAK’ın Türkiye sınırına taşınmasının önünü açmak olduğunu ifade etti.
Cevadi, “Tıpkı Suriye’de YPG ile izlenen yol haritasında olduğu gibi, PEJAK’ın da konumlandığı bölgelerden 50 kilometre kuzeye, yani Türkiye sınır hattına taşınması amaçlanıyor. Urumiye son halka. Son saldırıların ardından İran rejiminin ciddi askeri ve siyasi zafiyet gösterdiği ortada. Tahran, hava sahasında kontrolü kaybetti, rejim içten çöküyor” dedi. Cevadi, İran halkının rejime olan inancının hızla eridiğini, Beluci ve Kürt bölgelerinde ayaklanmaların başladığını kaydederek, etnik hareketlerin canlandırılması ve iç karışıklığın tırmandırılmasının sürpriz olmayacağını dile getirdi.
Rıza Pehlevi’nin ABD desteğiyle geri dönüş planları yaptığına da değinen Cevadi, Pehlevi’nin halkı ve devlet görevlilerini isyana çağırdığını hatırlattı.
Araştırmacı Mesud Haray ise bölgedeki gelişmelerin arka planını şöyle yorumladı:
“Türkiye, terörsüz bir gelecek hedefiyle Öcalan’ın silah bırakma çağrısını gündeme getirmişti. Ancak PEJAK bu çağrıyı reddetti. İsrail, PEJAK’ı Güney Azerbaycan’a taşıyarak, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki bağı koparmayı hedefliyor.”
Haray ayrıca, İran’ın yıllardır İsrail ve ABD’ye karşı füzelerini özellikle Tebriz ve Urumiye gibi Türk bölgelerinden fırlattığını hatırlatarak, mevcut saldırıların bu bilinçli stratejinin devamı olduğunu söyledi. İran rejiminin, yönetimden düşmesi durumunda Türklerin etkin hale gelmesini engellemek için Türk bölgelerinin demografik yapısını Kürt nüfusla değiştirdiğini öne sürdü.
İran istihbaratının (İTLAAT), Türkleri hedef göstermeye çalıştığını da belirten Haray, “Tebriz’deki konum bilgilerinin Türklerce İsrail’e verildiği” yönünde propaganda yürütüldüğünü aktararak, şöyle konuştu:
“Asıl hedef, İran’ın çöküşü sonrası Güney Azerbaycan’da doğabilecek direnişi bastırmak. İsrail hava kalkanı sağlarken, PEJAK bölgede terör varlığı oluşturacak. Silah depolarının Türklerin eline geçmemesi için üsler imha ediliyor.”
