ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz hafta duyurduğu ateşkese rağmen İsrail-İran gerilimi tam anlamıyla durulmuş değil. Ateşkesin ardından ortaya çıkan tablo, iki ülkenin de ciddi kayıplar verdiğini gözler önüne serdi. Tel Aviv merkezli Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (INSS) verilerine göre, İran son 12 günde İsrail’e 591 füze ve 1050 insansız hava aracı (İHA) fırlattı. İsrail savunma sistemleri bunların büyük kısmını engellese de en az 50 füze doğrudan isabet etti.
Binlerce sivil sığınaklara kaçtı
Çatışmalar sırasında İsrail genelinde 19 binden fazla alarm verildi, 10 binin üzerinde İsrailli tahliye edildi. İsrail kaynaklarına göre İran’ın saldırılarında 29 kişi öldü, 3 binden fazla kişi yaralandı, on binlerce hasar bildirimi yapıldı. Saldırılardan psikolojik etkilenenler de kayıtlara geçti.
İran’da üst düzey kayıplar
Öte yandan İsrail’in hava saldırılarında İran’da can kaybı çok daha ağır oldu. İran Sağlık Bakanlığı verilerine göre, İsrail’in saldırılarında en az 627 kişi yaşamını yitirdi, 4 bin 800’den fazla kişi yaralandı. İran’ın askeri kanadı Devrim Muhafızları Ordusu, Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri dahil olmak üzere en az 25 üst düzey komutanını kaybetti. İsrail ayrıca en az 11 İranlı nükleer bilim insanının öldürüldüğünü iddia ederken, İran tarafı bu sayıyı kısmen teyit etti.
Casus operasyonları ve suikastlar hız kazandı
İsrail’in dış istihbarat teşkilatı Mossad’ın İran içinde üst düzey suikast operasyonları yürüttüğü belirtilirken, Mossad operasyonlarına ilişkin video görüntüleri de ilk kez kamuoyuna servis edildi. İran, ülke genelinde İsrail adına casusluk yaptığı iddia edilen 700’den fazla kişiyi gözaltına aldı, İHA üretimi ve kontrolünde yer alan bazı grupların yakalandığı duyuruldu.
İsrail, İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan’daki nükleer tesislerine hava saldırısı düzenledi. İsrail Başbakanlığı, Fordo’nun kullanılamaz hale getirildiğini savundu. Başkent Tahran başta olmak üzere en az 20 şehirde güvenlik ve altyapı hedefleri vuruldu. Ülkenin su şebekesi, elektrik dağıtım merkezi ve hatta muhaliflerin tutulduğu Evin Hapishanesi saldırıların hedefi oldu.
Dron savaşları: Hermes ve F-35 iddiaları
İran, İsrail’e ait en az 3 Hermes SİHA düşürdüğünü açıkladı. Ayrıca İran basını, bir adet F-35 savaş uçağının düşürüldüğünü öne sürdü ancak bu iddia İsrail tarafından doğrulanmadı. Çatışma bölgelerinde patlama seslerinin halen duyulduğu, gökyüzünde tespit edilen dronlar nedeniyle hava savunma sistemlerinin zaman zaman devreye girdiği belirtiliyor.
İran’a yönelik saldırıların İsrail’e maliyetinin sadece 12 günlük dönemde 10 milyar dolara yaklaştığı tahmin ediliyor. İsrail basınındaki hesaplamalara göre, Iron Dome ve Arrow 3 gibi savunma sistemlerinin tek bir müdahale maliyeti milyonlarca doları buluyor. Wall Street Journal’a göre İsrail’in sadece ilk haftadaki savaş harcaması 5 milyar doları geçti.
Uzmanlara göre, İran’ın altyapıya yönelik misillemeleri ve yeniden inşa masrafları da göz önüne alındığında İsrail’in toplam kaybı önümüzdeki aylarda daha da artabilir.
Resmi ateşkese rağmen hem İsrail hem de İran cephesinden gelen bilgiler, karşılıklı misillemelerin tam olarak durmadığını gösteriyor. İran’da kapatılan hava sahasının ne zaman açılacağı ve bölgedeki çatışmaların yeniden tırmanıp tırmanmayacağı ise belirsizliğini koruyor.