Rusya ile Ukrayna arasındaki barış görüşmelerinin üçüncü turu, Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul Çırağan Sarayı'nda başladı. Toplantının açılışında konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, nihai hedefin barışa giden yolu inşa edecek bir ateşkes olduğunu vurguladı. Görüşmelere MİT Başkanı İbrahim Kalın ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak da katıldı.
Bakan Fidan, “Rusya ile Ukrayna arasında Türkiye'nin ev sahipliğinde yürütülen doğrudan görüşmelerin üçüncü turu için bir araya gelmiş bulunuyoruz. Amacımız, bedeli bir hayli yüksek bu kanlı savaşı bir an önce sonlandırmaktır. Bu görüşmelerin gerçekleşmesi için irade ortaya koyan Sayın Putin ve Sayın Zelenski'ye, savaşın sonlandırılmasına yönelik süreci destekleyen Sayın Trump'a ve görüşmelere doğrudan veya dolaylı destek veren diğer tüm liderlere şükranlarımızı sunuyoruz" dedi.
“Taraflar güven ortamında buluşmalı”
Fidan, Türkiye’nin barışa katkı sunma kararlılığını hatırlatarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yıllardır bölgedeki çatışmalara karşı barış meşalesini taşıyan bir lider olduğunu vurguladı. İlk iki tur görüşmelerde elde edilen sonuçların, özellikle esir değişimleri ve ateşkes perspektiflerinin paylaşılması açısından memnuniyet verici olduğunu ifade etti.
Üçüncü turun, taraflar arasında daha özlü ve sonuç odaklı görüşmelere sahne olmasını temenni ettiklerini söyleyen Fidan, “Ev sahibi olarak rolümüz iki tarafın da kendisini güven içinde hissedeceği bir müzakere ortamı sağlamaktır. Kolaylaştırıcı olarak üzerimize düşen görevi layıkıyla yerine getirmeye devam edeceğiz” diye konuştu.
“Ateşkes anlayışı oluşursa, izleme mekanizması hazır”
Diplomasinin bir süreç olduğunu ancak bu sürecin ancak somut kazanımlarla anlam kazandığını belirten Fidan, “Türkiye tarafların sağlayacakları mutabakata bağlı olarak, sürecin ilerlemesi için üzerine düşen görevi yerine getirmeye her zaman hazırdır. Ateşkes yönünde bir anlayış oluştuğu takdirde izleme mekanizması bağlamında da gerekli altyapımız mevcuttur. Esir değişimlerini daha yapısal bir metodoloji temelinde yürütme konusunda da katkı verebiliriz” ifadelerini kullandı.
“Diplomasi ve diyalog, silahlardan daha etkili”
Fidan, konuşmasının sonunda İstanbul’da gerçekleşen bu görüşmelerin, diplomasinin ve diyaloğun çatışmaların önüne geçebileceğini tüm dünyaya gösterdiğini söyledi:
“İstanbul görüşmeleri vesilesiyle, diplomasi ve diyaloğun; barışın temininde, çatışma ve silahlardan daha etkili olduğunu tüm dünyaya gösterme fırsatımız oluyor. Değerli heyet başkanlarına ve heyet üyelerine tekrar teşekkür ediyor, bugün gerçekleştireceğiniz görüşmelerin Ukrayna ve Rusya halkları için hayırlı sonuçlara vesile olmasını diliyorum.”
Ukrayna heyeti Türkiye'ye teşekkür etti
Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov, Türkiye'nin Rusya ile Ukrayna arasındaki görüşmelerdeki rolüne ilişkin, "Türkiye'ye bu platformdaki kolaylaştırıcı rolü için teşekkür etmek istiyoruz, bir diyalog ve barış için önemli bir platform." dedi.
Ukrayna'yı temsil eden heyet üyeleri, Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da düzenlenen Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı'nın ardından basın toplantısında konuştu.
Umerov, Rusya heyetiyle üçüncü toplantıyı tamamladıklarını ve Ukrayna'nın net şekilde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin ifade ettiği öncelikleri aktardığını söyledi.
Birinci önceliğin Zelenskiy ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bir toplantı düzenlenmesi olduğunu vurgulayan Umerov, bu olası toplantıya ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımının da son derece değerli olacağını dile getirdi.
Umerov, gerçek bir ateşkesin ve bütün sivil yapılara saldırıların durdurulmasının kalıcı barış için gerekli ilk adımlar olacağının altını çizdi.
Rusya tarafına ağustosun sonuna kadar liderler arasında bir toplantı düzenleme önerisinde bulunduklarını ifade eden Umerov, bunun kabul edilmesi halinde Moskova'nın yapıcı bir tutum sergilemiş olacağını ve bunu tüm ortaklara da göstereceğini kaydetti.
"Ateşkes ve barış görüşmelerine hazırız"
Ülkesinin kapsamlı ve koşulsuz bir ateşkesi diplomasinin temeli olarak gördüğünü belirten Umerov, "Biz burada şu anda bir ateşkes ve kayda değer barış görüşmeleri için hazırız. Diğer tarafın da bu barışa yönelik en temel adımı atmasını bekliyoruz." dedi.
Umerov, ateşkesin samimi olması; sivil yapılara ve kritik altyapılara saldırıların da durması gerektiğini ifade ederek, savaş esirlerinin değişimiyle ilgili de daha fazla gelişme beklediklerini söyledi.
"Türkiye'ye kolaylaştırıcı rolü için teşekkür ederiz"
Başta çocuklar olmak üzere sivillerin serbest bırakılmasını ümit ettiklerini kaydeden Umerov, "Ortaklarımızın barışla ilgili çabalarımızı desteklemesinden dolayı, özellikle Türkiye'ye bu platformdaki kolaylaştırıcı rolü için teşekkür etmek istiyoruz, bir diyalog ve barış için önemli bir platform." diye konuştu.
Umerov, gerçek adımların mümkün olduğuna işaret ederek, Rus tarafının da yapıcı ve gerçekçi bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini ve buna ulaşmak için çalışmaya devam edeceklerini ifade etti.
Rusya 3 yıldan uzun süredir esir tutulanların serbest bırakılmasını kabul etti
Ukrayna Parlamentosu'ndaki İnsan Hakları Komiseri Temsilcisi Yuriy Kovbasa da savaş esirleriyle ilgili olarak daha önce olduğu gibi çalışmaya devam edeceklerini belirterek, "Rus tarafına 3 yıldan uzun süredir esir olarak tutulan kişilerin serbest bırakılması için bir çağrıda bulunduk. Rusya tarafı da bunu kabul etti, özellikle de yaralı ve bu tür durumlarda olan esirlerin takas edilmesi için." şeklinde konuştu.
Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Umerov, sivillerin serbest bırakılmasıyla ilgili konuya ilişkin, bunun 1200'den fazla kişiyi ilgilendirdiğini, bu süreçle ilgili çalışmaları devam ettireceklerini anlattı.
Umerov, Rusya ile Ukrayna arasında bir liderler toplantısı düzenlenme ihtimaline ilişkin, "Biz burada beklentimizi ifade ettik. Burada neler konuşulabileceğini önerdik ve gündemi bu şekilde hazırlayabileceğimizi söyledik." dedi.
Rus heyeti ile dördüncü bir görüşme olup olmayacağına dair Umerov, insani anlamda savaş esirlerinin değişiminin devam edeceğini belirterek, bu çerçevede bütün çatışmaların sona ermesi ve tam ve koşulsuz ateşkesle ilgili çağrılarını yineledi.
Umerov, aynı zamanda liderler toplantısını öncelik olarak gördüklerini kaydederek, bu konularla ilgili sonuçları bekleyeceklerini ve bu aşamada insani anlamda ilerlemeler olduğunu ifade etti.
Ülkesinin her zaman ateşkesle ilgili görüşmelere hazır olduğuna dikkati çeken Umerov, ABD ile başlatılan süreçte görüşmelere başladıklarını ve her zaman ateşkesin Ukrayna için öncelik olduğunu vurguladı.
Umerov, şu aşamada Ukrayna tarafının atacağı bir adım bulunmadığına işaret ederek, "Dünya şunun farkında olmalı ve Ukrayna'yı ateşkes için desteklemeli. Biz hazırız, burada bu konuda anlaşmayan Rus tarafı." ifadesini kullandı.
Rus tarafı ile akşam saat 18.00'den sonra çalışmaya başladıklarını ve 21.30 civarında da görüşmeleri bitirdiklerini aktaran Umerov, insani, siyasi ve çatışmaların sona ermesiyle ilgili konuları görüştüklerini ve yalnızca bir konuda sonuç elde edilebildiğini kaydetti.
Zelenskiy: Rusya, kendi başlattığı bu savaşı sonlandırmalıdır
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, savaşın sona erdirilmesi için İstanbul'da Rusya ile yapılacak görüşmelerde ateşkes üzerinde çalışmak istediklerini söyledi.
Zelenskiy, akşam saatlerinde paylaştığı görüntülü mesajında, Rusya-Ukrayna Savaşı ve ülkesindeki diğer gelişmelerle ilgili açıklamalarda bulundu.
Türkiye'nin ev sahipliğinde Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul'da yapılacak üçüncü tur müzakereler hakkında konuşan Zelenskiy, "Amacımız, ateşkes üzerinde çalışmak." dedi.
Tüm Ukraynalı esirlerin evlerine getirilmesi için çalışmaya devam ettiklerini belirten Zelenskiy, "İnsanlarımızın Rus esaretinden kurtarılmasına devam edilmeli. Yeni bir değişim için gerekli prosedürler çoktan başladı, yarın halkımızı bekliyoruz." diye konuştu.
Savaşın sona erdirilmesi için liderler düzeyinde bir görüşme yapılması çağrısını yineleyen Zelenskiy, "Amacımız, bir liderler toplantısı düzenlemek için çalışmaktır. Barışı daha da yakınlaştıracak olan budur. Ukrayna asla savaş istemedi ve Rusya, kendi başlattığı bu savaşı sonlandırmalıdır." ifadelerini kullandı.
Zelenskiy, cephedeki gelişmelere de değinerek Rusya'daki askeri hedeflere yönelik uzun menzilli saldırıları sürdüreceklerini kaydetti.
Ukrayna Parlamentosunun kabul ettiği ve dün ülkenin farklı şehirlerinde protestolara neden olan "Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu" (NABU) ile "Uzmanlaşmış Yolsuzlukla Mücadele Savcılığının" (SAP) yetkilerini kısıtlayan yasa hakkında da bilgi veren Zelenskiy, söz konusu iki kurumun faaliyetinin süreceğini dile getirdi.
Amaçlarının, bu kurumların "Rus etkisinden arındırılması" olduğuna dikkati çeken Zelenskiy, "Yolsuzlukla mücadele altyapısı sadece Rus etkisi olmadan çalışabilir. Her şeyin bundan arındırılması gerekiyor. Daha fazla adalet sağlanmalı. Elbette NABU ve SAP da çalışacak." ifadelerini kullandı.
Rusya-Ukrayna barış müzakerelerinin üçüncü turu
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın başkanlık ettiği toplantıya, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak da katılıyor.
Rus heyetinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Müşaviri Vladimir Medinskiy ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin bulunuyor.
Ukrayna heyetinde ise Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya yer alıyor.