Paketin detayları kamuoyunda “af mı geliyor?” tartışmalarını da beraberinde getirdi. Ancak Bakan Tunç, "Genel af söz konusu değil" diyerek beklentilere net bir yanıt verdi.
Cezasızlık algısı ve infaz oranlarında değişiklik gündemde
10. Yargı Paketi, ceza adalet sisteminde etkinliğin artırılması amacıyla hazırlanırken, özellikle 2 yılın altındaki suçlarda oluşan “cezasızlık algısı”nı ortadan kaldırmayı hedefliyor. Denetimli serbestlikte yaşanan sorunların çözülmesi, koşullu salıverme oranlarının yeniden düzenlenmesi ve tutuklama tedbirlerine ilişkin usullerde değişiklikler öngörülüyor.
Mevcut sistemde, suçun ilk kez işlenmesi halinde cezanın yarısı, ikinci kez işlenmesinde üçte ikisi, üçüncü kez işlenmesinde ise tamamı cezaevinde infaz ediliyor. Yeni düzenleme ile üçüncü kez suç işleyenler için geçerli olan “4’te 4 infaz” uygulamasının daha esnek bir modele çekilmesi ve bu oranın “4’te 3” gibi alternatiflerle yumuşatılması gündeme geldi.
Kovid izni mağdurlarına yeni düzenleme sinyali
Kovid-19 salgını sırasında çıkarılan geçici düzenlemelerle açık cezaevindeki mahkumlar 5 yıl süreyle denetimli serbestlik kapsamında tahliye edilmişti. Ancak bu hak, 31 Temmuz 2023’e kadar cezası kesinleşmeyen hükümlüleri kapsamamıştı. Yeni paketle, bu tarihten önce suç işleyip de yargı süreci uzadığı için düzenlemeden yararlanamayan kişiler için de bir değerlendirme yapılması bekleniyor. Bu adım, kamuoyunda “eşitlik ilkesi” gereği olumlu karşılandı.
Hafta sonu hapis cezası geri dönüyor mu?
Uygulamada karşılığı kalmayan hafta sonu hapis cezası da yeniden ele alınıyor. Taslakta bu ceza türünün yeniden işlevsel hale getirilmesine yönelik maddeler yer alıyor. Böylece düşük riskli hükümlüler için alternatif infaz modelleri devreye girebilecek.
Tunç: “Af yok, adalet var”
Bakan Yılmaz Tunç, pakete ilişkin yaptığı açıklamada özellikle af beklentilerine kapıyı kapattı. “55 bin kişiye af çıkacak” iddialarını yalanlayan Tunç, getirilecek düzenlemelerin kişisel talepler değil, ceza adaletinin güçlendirilmesi hedefiyle oluşturulduğunu vurguladı. Cezaevindeki iyi hal uygulamaları ve infaz sistemine dair akademik görüşlerin de dikkate alındığını belirten Tunç, "Bu düzenleme adil yargılamayı, caydırıcılığı ve toplum vicdanını gözeten bir çerçevede hazırlandı" dedi.
Gözler Meclis sürecinde
10. Yargı Paketi’nin yasalaşma süreci önümüzdeki günlerde Meclis Adalet Komisyonu’nda başlayacak. Hangi hükümlülerin yeni düzenlemeden yararlanabileceği ise Meclis süreci ve maddelerin netleşmesiyle birlikte kesinlik kazanacak.